Βιταμίνη D

Η βιταμίνη D, γνωστή και ως “η βιταμίνη του ήλιου”, είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη της οποίας η σύνθεση εξαρτάται κυρίως από την έκθεση του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία (90%). Ένα μικρό ποσοστό των ημερήσιων αναγκών σε βιταμίνη D προέρχεται από τις τροφές (10%). Ο οργανισμός μας παράγει τη βιταμίνη D όταν το δέρμα εκτίθεται στο φως του ήλιου.

Ιδιότητες και Οφέλη

Η βιταμίνη D είναι κρίσιμη για πολλές λειτουργίες του σώματος, όπως:

• Απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου: Συμβάλλει στη φυσιολογική απορρόφηση και χρησιμοποίηση του ασβεστίου και του φωσφόρου, στοιχεία απαραίτητα για την υγεία των οστών.
• Διατήρηση επιπέδων ασβεστίου στο αίμα: Συμβάλλει στη διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων ασβεστίου στο αίμα, προλαμβάνοντας την υπασβεστιαιμία.
• Υγεία των οστών και των δοντιών: Συμβάλλει στη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των οστών και των δοντιών, προλαμβάνοντας την οστεοπόρωση και την οστεομαλακία.
• Λειτουργία μυών: Βοηθά στη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας των μυών, προλαμβάνοντας μυϊκή αδυναμία.
• Ανοσοποιητικό σύστημα: Ενισχύει τη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, προστατεύοντας τον οργανισμό από λοιμώξεις.
• Κυτταρική διαίρεση: Συμμετέχει στη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης, που είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη και την ανανέωση των ιστών.

Τροφές Πλούσιες σε Βιταμίνη D

Η βιταμίνη D βρίσκεται σε περιορισμένες τροφές, κυρίως ζωικής προέλευσης, όπως:

• Λιπαρά ψάρια: Ρέγκα, σολομός, τόνος, σαρδέλες, λαυράκι, κολιός.
• Συκώτι
• Μουρουνέλαιο
• Κρόκος αυγού
• Μαργαρίνη
• Εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα και δημητριακά πρωινού

Εκτός από τις τροφές, η βιταμίνη D είναι επίσης διαθέσιμη σε συμπληρώματα διατροφής.

Μορφές

Η βιταμίνη D υπάρχει σε δύο κύριες μορφές:

• Εργοκαλσιφερόλη (βιταμίνη D2): Προέρχεται από φυτικές πηγές.
• Χοληκαλσιφερόλη (βιταμίνη D3): Παράγεται από όλα τα θηλαστικά και τα ψάρια και θεωρείται ότι είναι πιο άμεσα απορροφήσιμη.

Στα συμπληρώματα διατροφής, η βιταμίνη D διατίθεται ως D3 ή ως συνδυασμός D2 και D3, σε μορφές όπως ταμπλέτες, αναβράζοντα δισκία, κάψουλες, μαλακές κάψουλες (softgels), σταγόνες, αμπούλες, σπρέι (υπογλώσσιο ή λιποσωμιακό), μασώμενα δισκία και φακελάκια.

Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη για τη βιταμίνη D είναι:

• Για βρέφη και παιδιά μέχρι 1 έτους: 10 μg (400 IU)
• Για παιδιά άνω του 1 έτους, εφήβους, εγκυμονούσες, θηλάζουσες και ενήλικες έως 70 ετών: 15 μg (600 IU)
• Για υπερήλικες άνω των 70 ετών: 20 μg (800 IU)

Δεδομένου ότι η βιταμίνη D αποθηκεύεται στο σώμα, η θεραπευτική δοσολογία πρέπει να παρακολουθείται από τον θεράποντα ιατρό.

Έλλειψη Βιταμίνης D

Η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως:

• Μειωμένη απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου
• Ραχίτιδα στα παιδιά και οστεοπόρωση στους ενήλικες

Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D σχετίζονται επίσης με:

• Παχυσαρκία
• Διαταραχές του θυρεοειδή αδένα
• Ψωρίαση
• Καρδιαγγειακές παθήσεις
• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό και μυϊκό σύστημα
• Διαβήτη

Άτομα με αυξημένο κίνδυνο έλλειψης βιταμίνης D περιλαμβάνουν:

• Βρέφη, παιδιά και ενήλικες με περιορισμένη έκθεση στον ήλιο
• Άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα
• Ηλικιωμένους, κλινήρεις ή άτομα που καλύπτουν πλήρως το δέρμα τους
• Έγκυες, θηλάζουσες, χορτοφάγους και άτομα με σύνδρομα δυσαπορρόφησης

Προφυλάξεις, Αντενδείξεις και Αλληλεπιδράσεις

Η βιταμίνη D δεν πρέπει να λαμβάνεται από άτομα με:

• Υπερασβεσταιμία
• Αρτηριοσκλήρωση
• Υπερπαραθυροειδισμό
• Νεφρολιθίαση
• Νεφρική οστεοδυστροφία
• Υπερφωσφατιναιμία

Η λήψη της σε ποσότητες μέχρι 15 μg (600 IU) ημερησίως κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό είναι ασφαλής και συστήνεται να γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση.

Υπερβιταμίνωση και Υπερδοσολογία

Η υπερδοσολογία βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει:

• Υπερασβεσταιμία
• Ανορεξία
• Δυσκοιλιότητα
• Ξηροστομία
• Ναυτία
• Πολυδιψία
• Αδυναμία και πόνους στα οστά
• Καρδιακές αρρυθμίες και νεφρικές βλάβες

Η τοξικότητα από βιταμίνη D, αν και σπάνια, είναι πιθανή λόγω της αποθήκευσης της βιταμίνης στο σώμα. Για το λόγο αυτό, η λήψη της θα πρέπει να γίνεται πάντα υπό την καθοδήγηση ιατρού ή φαρμακοποιού.

Στο Orthopedika24.gr, θα βρείτε υψηλής ποιότητας συμπληρώματα βιταμίνης D, που καλύπτουν τις ανάγκες σας για υγεία και ευεξία. Επιλέξτε το κατάλληλο προϊόν για την υγεία σας με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.